Os cogomelos son para o outono

A tradicional “micofobia” dos galegos vaise tornando en “micofaxia”, aceptando cada vez máis a importancia gastronómica dos cogomelos, un froito do reino fungi que nos brinda xenerosamente a natureza e que está a cabalo entre o reino vexetal e o reino animal. O outono, comezos do inverno, antes de que cheguen os fríos, é a época ideal para gozar destes manxares de estacionalidade efémera, pero que son susceptibles de conservarse conxelados, previo escaldado en auga cunhas gotas de vinagre, en conserva esterilizada ou encurtidos. Acompañamento ideal para a caza, tamén estacional.

Agás dos cogomelos de cultivo que imos atopar case todo o ano (Pleurotus, champiñón de París, shiitake…), e dende  o punto de vista gastronómico un dos máis interesantes é o  Boletus Edulis e as súas variantes (B. Aerus, B. Aerstivalis…) a quinta esencia dos que podemos atopar nos nosos montes galegos, xunto coa Amanita Caesarea (Amnita dos césares), de cor amarela ovo tanto na cutícula, nas láminas e no pé ou estipe.

Non se queda atrás o Boletus Pinophilus, que recibe o nome porque a cor da cutícula (pel que recobre o sombreiro) semella a da casca de pino.

Teño debilidade pola Cantarela (Cantarelhus Cibarius), ese cogomelo máis ben pequeno con cor amarela, que en vez de láminas ten pregues e que ule a pexego. Nada desdeñables son outras canterelas como a Tubeformis ou a Lutescens, coñecida como angula de monte; ou a Trompeilla dos Mortos (Cantarelhus  Cornucopioides).

Postos en materia, os champiñóns silvestres (Agaricus), como o Camepestris ou o Arevensis, de delicado sabor que atoparemos en prados; o Silvaticus, que xurde a comezos de verán nos lindes de prados e bosques de coníferas; ou o Silvícola, a bola de neve dos bosques, de aroma anisado ao igual que o Arvensis.

Entre os cogomelos parasitos, cicais os dous máis importantes sexan a Fistulina hepática, que parasita carballos e outos caducifolios; e o Pleurotus ostreatus características de faias, carballos e algún que outro caducifolio e que ata ben pouco tempo atrás a vendían como Seta de cardo, o Pleutotus Eringii, unha micorriza do cardo de moitísima maior calidade.

Quedan no tinteiro moitas especies con interese gastronómico como a Sparassis Cripa, a Seta coliflor, de consistencia cerosa pero moi interesante, que xurde sobre tocos de piñeiros, ou a súa irmán a Crispa, pero esta asociada aos carballos.

E dende logo os Lacatarius, os máis coñecidos o Níscalo (Lactarius deliciosus), e o Rovelló (Lactarius sanguifluus), moito máis elegante o segundo, aínda que algúns se empeñen en dicir que son a mesma cousa. Buscádeos entre piñeiros, pero o Níscalo é bastante resinoso. E entrado o inverno, pouco máis que o Hydnun repandun, a lingua de vaca.

Victoriano Castro